آلیس گفت: نمیتوانم باور کنم.

ملکه با لحنی تاسف بار گفت: نمیتوانی؟ دوباره سعی کن.

 آلیس خندید و گفت: سعی کردن بی فایده است. چگونه به غیر ممکن فکر کنم؟

ملکه پاسخ داد: مطمئنا به اندازه کافی تمرین نکرده ای. من به سن تو بودم، همیشه نیم ساعت این کار را میکردم. حتی هنگام صرف صبحانه به شش غیر ممکن فکر میکردم.

باورهای ما به شدت بر روی رفتار ما تاثیر میگذارند و شرایطی را فراهم میکنند که کاری را انجام دهیم. اما باورها چه هستند؟ آنها اصول راهنمای ما هستند. نقشه های ذهنی که برای درک معنای دنیا استفاده میکنیم. اگر از شما بخواهم که به آتش گداخته دست بزنید یا از بالای بام به پایین بپرید، شما اینکار را نخواهید کرد زیرا باور دارید خطرناک است و هروز این مسئله را از نو تجربه نمیکنید. باورها از منابع مختلفی تامین میشوند مانند طرز تربیت، الگو قرار دادن اشخاص مهم و و حوادث گذشته. ما با تعمیم دادن تجارب خود از جهان و دیگران در خود ایجاد باور میکنیم.

وقتی چیزی را باور داریم، طوری رفتار می کنیم که درست و بی کم و کاست است. در این شرایط اثبات اشتباه بودن این باور دشوار میشود. ما حوادث را باتوجه به باورهای خود تفسیر میکنیم. در جریان یک آزمایش، گروهی از دانش آموزان را به دو دسته تقسیم کردند و در حالی ضریب هوشی همه آنها یکسان بود، به آموزگاران گفتند یکی از گروهها باهوش تر هستند. همین مسئله باعث شد آموزگاران توقع بیشتری از آنها داشتند و آنها نمره های بهتری می آوردند. از این اثر نیز به اسم پیگمالیون هم یاد می شود.

"اگر باور داشته باشید که میتوانید یا نمیتوانید، در هر صورت درست فکر کرده اید "

باورهای منفی حول" من نمیتوانم" شکل میگیرند. من همیشه از این مثال در کلاسهای آموزش NLP استفاده میکنم که چشم قورباغه میتواند اغلب اشیا اطراف خود را ببیند. اما تنها چیزهایی را تفسیر میکند که در حرکت هستند و بعنوان غذا دارای شکل و شمایلی هستند. قورباغه با همین تاکتیک به شکار مگس میپردازد اما اگر آنرا در قفسی بیاندازیم که صدها مگس مرده باشد، او آنها را نمیبیند و از شدت گرسنگی خواهد مرد. پس میبینیم فیلترهای ادراکی، ما را از تجربه های مفید باز میدارند اما ما متوجه حضور آنها نمیشویم.

اکر ما با رنگ چشم به خصوصی به دنیا می آییم، اما باورها تغییر پذیر هستند و از کودکی شکل میگیرند. به باورهایی که نسبت به خود دارید بیاندیشید. آیا اینها مفید هستند؟ آیا برای تغییر آنها موانعی وجود دارد؟

بررسی که در دانشگاه استنفورد بر روی افراد صورت گرفت، در باره نقطه نظر افراد روی توانایی های خود، آزمایش هایی انجام شد. ابتدا عملکردها و باورهای افراد باهم همخوانی داشتند. عملکرد افراد با انتظار آنها مطابقت می کرد. آنگاه برای شرکت کنندگان هدفهای بالاتری در نظر گرفته شده و آنها با روشهای جدید آشنا شدند. انتظارات بالا رفت اما عملکرد کاهش یافت زیرا از روش جدید استفاده کرده بودند. در نقطه ای بیشترین فاصله بین آنچه اشخاص فکر میکردند و توانایی انجام آن، مشاهده شد.

اگر افراد به فعالیت خود ادامه میدادند، عملکرد آنها تا سطح انتظارشان بهبود می یافت و اگر در این میان مایوس میشدند، کارایی شان ب هسطح سابق نزول میکرد. پس دانستیم که تغییرباور به تغییر رفتار ما منجر میشود.

تمرین: برای لحظه ای به سه باور منفی بیندیشید. آنها را یادداشت کنید. همچنین سه باور مثبت را مشخص کنید و مشخص کنید که چطور به وجود آمده اند؟